Zawarcie małżeństwa jest momentem symbolicznym, w którym bliscy sobie ludzie pieczętują związek, składając wzajemne obietnice miłości, wierności, szacunku, wspólnego budowania rodziny, wychowywania dzieci. Podejmując tę decyzję i planując wspólne życie, nie możesz jednak zapominać o tym, że małżeństwo wywiera określone, długofalowe skutki także w sferze majątkowej, zatem przed zawarciem małżeństwa Ty i twój przyszły małżonek powinniście rozważyć swoją dotychczasową sytuację by świadomi potrzeb oraz uwarunkowań, podjąć decyzję o ukształtowaniu ustroju majątkowego, który będzie obowiązywał w Waszym małżeństwie.
Pamiętaj, że o ile nie ustanowicie umownego ustroju majątkowego czyli jeśli nie zawrzecie jednej z następujących umów: umowy
rozszerzającej lub ograniczającej wspólność ustawową, umowy wprowadzającej rozdzielność majątkową lub umowy wprowadzającej rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków, z chwilą zawarcia małżeństwa powstanie między Wami, z mocy prawa, ustrój
wspólności ustawowej małżeńskiej czyli tzw. wspólność ustawowa. Oznacza to, że wszystkie przedmioty majątkowe nabyte przez Ciebie lub Twojego małżonka po ślubie wejdą do Waszego majątku wspólnego i zostaną objęte tzw. współwłasnością łączną (trzeba
ją odróżnić od współwłasności ułamkowej – np. gdy dwie osoby są współwłaścicielami rzeczy w udziałach np. po ½ części), a wszystkie pozostałe składniki majątku, w tym przedmioty, których właścicielami byliście przed ślubem, pozostaną w majątku
osobistym każdego z małżonków.
Do majątku wspólnego w szczególności należą: Wasze wynagrodzenie za pracę i dochody z prowadzonej przez Was działalności gospodarczej (nie ma przy tym znaczenia, że jedno z Was zarabia więcej a drugie mniej lub że jeden
z małżonków w ogóle nie ma dochodu, bo np. zajmuje się domem i dziećmi), dochody uzyskane z Waszego majątku wspólnego (np. dochód z wynajmu Waszego wspólnego mieszkania), dochody z majątku osobistego Twojego lub Twojego małżonka (np. dochód z wynajmu
mieszkania, które kupiłeś przed zawarciem małżeństwa i które stanowi stanowi Twój majątek osobisty), środki małżonków zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego programu emerytalnego oraz kwoty składek ubezpieczenia społecznego
zewidencjonowanych na subkontach ZUS prowadzonych dla Ciebie i Twojego małżonka. Do majątku osobistego Twojego i Twojego małżonka należą wszystkie te składniki, które nie są objęte wspólnością, a w szczególności: wszystkie przedmioty, które każde z
Was nabyło (kupiło, otrzymało w darowiźnie) przed zawarciem małżeństwa, przedmioty nabyte w trakcie małżeństwa przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił. To bardzo ważne – podstawowa reguła jest
bowiem taka, że przedmiot darowany lub odziedziczony staje się wyłącznie Twoją własnością czyli wchodzi do Twojego majątku osobistego. Jeśli natomiast ta darowizna lub spadek miałyby trafić zarówno do Ciebie jak i Twojego małżonka, spadkodawca lub
darczyńca musi to wyraźnie powiedzieć lub napisać. Ponadto do majątku osobistego należą przedmioty majątkowe służące do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków (np. aparatura medyczna niezbędna jednemu z małżonków w jego schorzeniu),
wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z wierzytelności z tytułu działalności zarobkowej jednego z małżonków (wierzytelność to prawo do żądania zapłaty tych kwot, wierzytelności nie należy mylić z wypłaconymi kwotami wynagrodzenia lub
wypłaconymi dochodami z działalności gospodarczej, które są wchodzą do wspólnego majątku), kwoty uzyskane przez jednego z małżonków z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub zadośćuczynienia za krzywdę (gdy np. ucierpisz w wypadku samochodowym
i otrzymasz odszkodowanie lub zadośćuczynienie z polisy OC sprawcy, pieniądze te są Twoją osobistą własnością), nagrody za osobiste osiągnięcia (artystyczne, naukowe itp.), wynagrodzenie z tytułu praw autorskich, prawa własności przemysłowej oraz
przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego (np. jeśli sprzedasz swoje mieszkanie kupione przed małżeństwem i za uzyskane pieniądze kupisz inne mieszkanie – będzie ono wyłącznie Twoją własnością).
Pamiętaj, że w trakcie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej nie będziesz mógł żądać podziału majątku, nie będziesz także mógł samodzielnie rozporządzać składnikami wspólnego majątku (jeśli zechcesz sprzedać Wasz wspólny samochód, możesz to zrobić tylko za zgodą i przy udziale Twojego współmałżonka, inaczej czynność będzie nieważna).
Ta ostatnia umowa w trakcie trwania małżeństwa nie różni się w swych skutkach od umowy wprowadzającej rozdzielność majątkową, zaś po ustaniu małżeństwa osoba, której dorobek wyrażałby się niższą wartością może żądać od drugiego małżonka wyrównania dorobków, poprzez zapłatę określonej sumy pieniężnej lub przeniesienie prawa np. prawa własności nieruchomości. Najczęściej rozważaną i stosowaną modyfikacją podstawowego ustroju majątkowego czyli wspólności ustawowej małżeńskiej, jest zawarcie umowy ustanawiającej między małżonkami rozdzielność majątkową. Jeśli umowa taka zostanie zawarta przed ślubem, nigdy nie powstanie majątek wspólny małżonków - wszystko co każdy z małżonków kupi, otrzyma w darowiźnie, w spadku, uzyska jako dochód z pracy zarobkowej lub jako dochód z prowadzonej działalności gospodarczej, pozostanie składnikiem majątku osobistego tego małżonka. Zawarcie umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową w trakcie trwania małżeństwa z kolei spowoduje, że majątek zgromadzony po ślubie, lecz przed zawarciem umowy, objęty będzie wspólnością, a składniki nabywane później (pieniądze, ruchomości, nieruchomości) wejdą do majątku osobistego Twojego lub Twojego małżonka. Rozdzielność majątkowa, w szczególności ustanawiana przed zawarciem małżeństwa, znajduje zastosowanie w sytuacji gdy np. jeden z małżonków przed ślubem zgromadził znaczny majątek, przynoszący dochód, a małżonkowie są zgodni co do tego, że ten dochód także powinien przypadać temu z małżonków, który przez wieloletnią pracę i wysiłek ów majątek wypracował. Wprowadzenie rozdzielności majątkowej należy rozważyć także wówczas gdy jeden z małżonków na własny rachunek prowadzi ryzykowną działalność gospodarczą, w której prawdopodobne jest popadnięcie w długi, wskutek okoliczności, za które małżonek nie ponosi odpowiedzialności (np. w branży budowlanej czy transportowej, obarczonych stosunkowo wysokim niebezpieczeństwem utraty płynności finansowej, będącej następstwem zatorów płatniczych, nierzetelności kontrahentów, upadłości generalnego wykonawcy, dla którego małżonek prowadzący działalność gospodarczą świadczy usługi podwykonawcze, itp.). W takich sytuacjach, po spełnieniu obowiązków informacyjnych wobec wierzyciela, (o których przeczytasz poniżej), ustrój rozdzielności majątkowej daje rodzinie komfort i poczucie bezpieczeństwa, chroni bowiem współmałżonka i dzieci przed skutkami ewentualnych postępowań egzekucyjnych.
Pamiętaj, że umowa o ustanowienie rozdzielności majątkowej nie działa wstecz lecz normuje Waszą sytuację na przyszłość, począwszy od chwili zawarcia umowy albo począwszy od daty wskazanej w umowie jako data wprowadzenia rozdzielności. To bardzo ważne, bo rozdzielność umowna nie będzie chronić przed egzekwowaniem wierzytelności powstałych przed zawarciem umowy, zaś co do wierzytelności powstałych po jej zawarciu, umowa będzie skuteczna tylko wtedy jeśli wierzyciel jednego z małżonków był poinformowany o zawarciu przez Was umowy majątkowej małżeńskiej i o rodzaju tej umowy. Umowę majątkową małżeńską można w każdym czasie zmodyfikować albo ją rozwiązać. Gdy rozwiązanie takie nastąpi w trakcie trwania małżeństwa, powstanie między Wami ustrój wspólności ustawowej małżeńskiej.
KIEDY MOŻNA PODPISAĆ ROZDZIELNOŚĆ MAJĄTKOWĄ? CZY MOŻNA TO ZROBIĆ PRZED ROZWODEM ?
Umowę majątkową małżeńską (tzw. intercyzę) czyli umowę rozszerzającą lub ograniczającą wspólność ustawową, umowę wprowadzającą rozdzielność majątkową lub umowę wprowadzającą rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków, których skutkiem jest wprowadzenie między Tobą i Twoim małżonkiem modelu majątkowego odmiennego od wspólności ustawowej małżeńskiej, możecie zawrzeć w każdym czasie - zarówno przed ślubem (w takiej sytuacji nigdy nie powstanie majątek objęty wspólnością ustawową małżeńską, a przedmioty i prawa nabywane w trakcie małżeństwa wejdą do Twojego majątku osobistego lub majątku osobistego Twojego małżonka), jak również w trakcie trwania małżeństwa, także wtedy gdy toczy się proces o rozwód lub separację (wtedy majątek zgromadzony po ślubie lecz przed zawarciem umowy majątkowej objęty pozostanie wspólnością, a składniki nabywane później, w tym pieniądze, ruchomości, nieruchomości, wejdą do majątku osobistego Twojego lub Twojego małżonka).
Momentem granicznym dla zawarcia umowy majątkowej jest data uprawomocnienia się wyroku rozwodowego lub separacyjnego, wtedy bowiem z mocy prawa między małżonkami ustaje wspólność ustawowa małżeńska, a tym samym jej umowna modyfikacja lub zniesienie stałoby się bezprzedmiotowe i niedopuszczalne. Pamiętaj, że każda umowa majątkowa małżeńska, w tym umowa o ustanowienie rozdzielności, wymaga zachowania formy aktu notarialnego, pod rygorem nieważności. Umowa majątkowa zawarta w jakiejkolwiek innej formie (ustnej, pisemne, pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym) będzie nieważna, a tym samym nie wywoła żadnych skutków prawnych.
Każda umowa majątkowa małżeńska, w tym: umowa rozszerzająca lub ograniczającą wspólność ustawową, umowa wprowadzającą rozdzielność majątkową, umowa wprowadzająca rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków, których skutkiem jest wprowadzenie między Tobą i Twoim małżonkiem modelu majątkowego odmiennego od wspólności ustawowej małżeńskiej, wymaga złożenia zgodnych oświadczeń woli obu małżonków i musi być zawarta w formie aktu notarialnego, inaczej będzie nieważna i nie wywoła żadnych skutków prawnych. Umowę majątkową możesz także zawrzeć przez pełnomocnika, pełnomocnictwo do tej czynności również wymaga formy aktu notarialnego. Przed Sądem nie podpisuje się umowy majątkowej, w szczególności umowy o ustanowienie rozdzielności, ale uprawomocnienie wyroku rozwodowego lub wyroku orzekającego separację, z mocy prawa, wywołuje skutek w postaci ustania między małżonkami wspólności ustawowej małżeńskiej.
Pamiętaj jednak, że w razie zaistnienia ważnych powodów możesz wystąpić na drogę sądową z żądaniem ustanowienia między Wami rozdzielności, a w wyjątkowych sytuacjach także rozdzielności z datą wsteczną (wcześniejszą niż data wytoczenia powództwa o ustanowienie rozdzielności). Ważnym powodem uzasadniającym sądowe ustanowienie rozdzielności może być uznane np. życie małżonków w rozłączeniu (faktyczna separacja), długotrwały brak możliwości współdziałania małżonków w zarządzaniu wspólnym majątkiem, stanowiący zagrożenie dla interesów drugiego małżonka lub interesów rodziny. Pamiętaj, że rozdzielność majątkowa powstaje z dniem wskazanym w wyroku ją ustanawiającym. Jednak w wyjątkowych wypadkach Sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa (z datą wsteczną), w szczególności jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.
Z takimi szczególnymi, wyjątkowymi sytuacjami mamy do czynienia gdy Twój małżonek trwoni Wasz majątek, żyje ponad stan, zaciąga kredyty i pożyczki na własne potrzeby, jest uzależniony od alkoholu/ hazardu i na te cele wydaje wspólne pieniądze. Ocena opisanych okoliczności zawsze ma charakter indywidualny, a Sąd rozpoznający sprawę o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną bada także czy uwzględnienie powództwa nie skutkować będzie pokrzywdzeniem wierzycieli jednego lub oboje małżonków. Pamiętaj, że proces o ustanowienie rozdzielności jest odrębny od procesu o rozwód lub separację, możesz go skutecznie wytoczyć nie później niż przed zakończenia postępowania rozwodowego lub separacyjnego.
Jeśli Twój małżonek nie wyraża zgody na zawarcie przed notariuszem umowy ustanawiającej między Wami rozdzielność majątkową, a obowiązujący między Wami ustrój wspólności ustawowej małżeńskiej nie zabezpiecza w sposób należyty interesów majątkowych Twoich i Waszych dzieci, możesz wystąpić do Sądu Rodzinnego – Wydziału Rodzinnego (Sądu Rodzinnego) z żądaniem ustanowienia między Wami rozdzielności. Jest to tzw. rozdzielność przymusowa, dla odróżnienia od rozdzielności umownej, ustanawianej na mocy zgodnych oświadczeń małżonków złożonych przed notariuszem.
Co do zasady rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia, jednakże w wyjątkowych wypadkach, w szczególnych sytuacjach życiowych i rodzinnych, masz możliwość uzyskania orzeczenia sądowego wprowadzającego między Tobą i Twoim małżonkiem rozdzielność majątkową z datą wsteczną, to jest z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności jeżeli Ty i Twój małżonek od dłuższego czasu żyjecie w rozłączeniu (w faktycznej separacji). Każda sytuacja jest inna, nie ma zamkniętego katalogu przesłanek ustanowienia rozdzielności z datą wsteczną, w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym mowa jest o ważnych powodach, o tym czy opisane przez Ciebie w pozwie okoliczności można zakwalifikować jako ważne powody, każdorazowo będzie decydował Sąd, badając całokształt Waszych stosunków rodzinnych, majątkowych i sytuację życiową.
Jako ważny powód do ustanowienia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną wskazać można wszystkie intencjonalne zachowania Twojego współmałżonka, zmierzające do naruszenia lub zniszczenia finansowych podstaw funkcjonowania Waszej rodziny – trwonienie Waszego majątku, oszczędności, życie ponad stan, zaciąganie kredytów i pożyczek bez Twojej wiedzy i zgody i przeznaczanie ich na własne potrzeby, uzależnienie od alkoholu/ hazardu i wydatkowanie na ten cel wspólnych pieniędzy. Ocena opisanych okoliczności zawsze ma charakter indywidualny, a Sąd rozpoznający sprawę o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną bada także czy uwzględnienie powództwa nie skutkować będzie pokrzywdzeniem wierzycieli jednego lub obojga małżonków.
Pamiętaj, że proces o ustanowienie rozdzielności toczy się odrębnie od procesu o rozwód lub separację, możesz go skutecznie wytoczyć nie później, niż przed zakończenia postępowania rozwodowego lub separacyjnego. Jeśli Twoje powództwo o ustanowienie rozdzielności zostanie uwzględnione, rozdzielność majątkowa między Tobą i Twoim małżonkiem powstanie w dacie oznaczonej w wyroku. O fakcie wydania i treści takiego wyroku poinformuj Sąd, przed którym toczy się Wasza sprawa o rozwód lub separację.
Jakie są przesłanki i procedura uzyskania rozdzielności majątkowej z datą wsteczną? Rozdzielność majątkowa wynikająca z orzeczenia Sądu (tzw. rozdzielność przymusowa) powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia, jednakże w wyjątkowych wypadkach możliwe jest uzyskanie orzeczenia sądowego wprowadzającego między Tobą i Twoim małżonkiem rozdzielność majątkową z datą wsteczną, to jest z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności jeżeli Ty i Twój małżonek od dłuższego czasu żyjecie w rozłączeniu. Pamiętaj, że nie ma zamkniętego katalogu przesłanek ustanowienia rozdzielności z datą wsteczną, w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym mowa jest ogólnie o ważnych powodach, jako przesłance ustanowienia rozdzielności z datą wsteczną. O tym czy takie ważne powody zaistniały w relacjach pomiędzy Tobą i Twoim małżonkiem, każdorazowo będzie decydował Sąd, badając całokształt Waszych stosunków rodzinnych, majątkowych i sytuację życiową.
Jako ważny powód do ustanowienia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną wskazać można wszystkie intencjonalne zachowania Twojego współmałżonka, zmierzające do naruszenia lub zniszczenia finansowych podstaw funkcjonowania Waszej rodziny – trwonienie Waszego majątku, oszczędności, życie ponad stan, zaciąganie kredytów i pożyczek bez Twojej wiedzy i zgody i przeznaczanie ich na własne potrzeby, uzależnienie od alkoholu/ hazardu i wydatkowanie na ten cel wspólnych pieniędzy. Jeśli takie problemy dotyczą Twojej rodziny, a próby powstrzymania współmałżonka od podejmowania destrukcyjnych zachowań nie odnoszą skutku, zastanów się nad skierowaniem do Sądu Rejonowego, Wydziału Rodzinnego, właściwego dla miejsca zamieszkania Twojego współmałżonka, pozwu o ustanowienie między Wami rozdzielności majątkowej z datą wsteczną. Datę tę musisz określić w pozwie - winna ona poprzedzać daty podjęcia przez współmałżonka niekorzystnych dla Was i Waszego majątku czynności prawnych i faktycznych (poprzedzać np. daty zaciągnięcia najstarszych kredytów bez Twojej wiedzy i zgody, daty pobrania z konta Waszych wspólnych oszczędności, przeznaczonych następnie na cele inne niż potrzeby rodziny, daty popadnięcia Twojego współmałżonka w uzależnienie od alkoholu lub hazardu).
Opłata sądowa od pozwu o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną wynosi 200 zł. Proces w tej sprawie toczy się na zasadach ogólnych, co oznacza, że każda ze stron (powód, pozwany) ma obowiązek udowodnić okoliczności faktyczne, z których wywodzi skutki prawne. Na Tobie, jako stronie powodowej, ciąży obowiązek wykazania ważnych okoliczności, uzasadniających ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną a także obowiązek wykazania dlaczego ta rozdzielność ma być ustanowiona z datą wskazaną w Twoim pozwie. Zarówno ważne powody jak i wybór daty uzasadnij wszelkimi dostępnymi środkami dowodowymi, w tym dokumentami (np. wyciągami z rachunków bankowych, informacjami i zaświadczeniami uzyskanymi z instytucji finansowych, dokumentami z postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko Twojemu małżonkowi itp.), zeznaniami świadków, zeznaniami stron. Ustanowieniu rozdzielności z datą wsteczną przez Sąd nie stoi na przeszkodzie brak zgody Twojego współmałżonka – spór między Wami rozstrzygnie Sąd w wyroku. Z kolei uznanie powództwa przez Twojego współmałżonka lub przyznanie okoliczności faktycznych opisanych w pozwie nie zawsze będzie skutkować wydaniem wyroku zgodnego z Twoimi (Waszymi) oczekiwaniami – Sąd ma bowiem obowiązek zbadać czy ustanowienie między Wami rozdzielności majątkowej z datą wsteczną nie doprowadzi do pokrzywdzenia wierzycieli - może się tak wydarzyć gdy małżonkowie w rzeczywistości nie są skonfliktowani (pozorują jedynie ten konflikt przed Sądem), a pozew o ustanowienie rozdzielności wnoszą po to by uniknąć egzekucji długów, co jest o tyle istotne, że rozdzielność majątkowa ustanowiona przez Sąd jest skuteczna wobec wszystkich, w odróżnieniu od rozdzielności ustanowionej przez małżonków umową w formie aktu notarialnego, skuteczną jedynie wobec podmiotów, którym przekazaliście informację o zawarciu umowy majątkowej małżeńskiej i jej rodzaju.
Na koniec pamiętaj, że proces o ustanowienie rozdzielności toczy się odrębnie od procesu o rozwód lub separację, możesz go skutecznie wytoczyć nie później, niż przed zakończenia postępowania rozwodowego lub separacyjnego. Jeśli Twoje powództwo o ustanowienie rozdzielności zostanie uwzględnione, rozdzielność majątkowa między Tobą i Twoim małżonkiem powstanie w dacie oznaczonej w wyroku. O treści takiego wyroku poinformuj Sąd, przed którym toczy się Wasza sprawa o rozwód lub separację.
Zawarcie każdej umowy, w tym umowy o ustanowienie rozdzielności majątkowej, modyfikującej podstawowy model wspólności ustawowej małżeńskiej, wymaga osiągnięcia porozumienia co do wszystkich jej przedmiotowo istotnych elementów i złożenia przez małżonków, przed notariuszem, zgodnych oświadczeń woli o ustanowieniu rozdzielności. Jeśli Twój małżonek (lub przyszły małżonek – gdy rozważasz podpisanie intercyzy przed ślubem) nie dostrzega korzyści płynących z pozostawania w ustroju rozdzielności i nie godzi się na zawarcie takiej umowy, do czynności nie dojdzie. Wówczas pozostaje Ci jedynie rozważyć czy w Waszej sytuacji rodzinnej i życiowej istnieją ważne powody, uzasadniające wystąpienie na drogę postępowania sądowego z żądaniem ustanowienia rozdzielności majątkowej. Rozdzielność taka powstaje z datą oznaczoną w wyroku Sądu, wyjątkowo może być to data poprzedzająca dzień złożenia pozwu (tzw. data wsteczna). Przesłanką skuteczności takiego żądania jest w szczególności faktyczna separacja małżonków (życie w rozłączeniu) oraz istnienie innych ważnych powodów, do których należy zaliczyć np. brak możliwości osiągnięcia porozumienia w zakresie zarządu wspólnym majątkiem, skutkujący poważnym naruszeniem lub zagrożeniem interesu majątkowego jednego małżonka lub interesu majątkowego rodziny. Z kolei do ważnych powodów uzasadniających ustanowienia rozdzielności z datą wsteczną należeć będą takie zachowania Twojego współmałżonka jak hulaszczy tryb życia, trwonienie Waszego majątku i oszczędności, życie ponad stan, zaciąganie kredytów i pożyczek bez Twojej wiedzy i zgody i przeznaczanie ich na własne potrzeby, uzależnienie od alkoholu/ hazardu i wydatkowanie na ten cel wspólnych pieniędzy.
W SKŁAD MAJĄTKU WSPÓLNEGO OD MOMENTU JEGO POWSTANIA WCHODZĄ NASTĘPUJĄCE ELEMENTY:
Z KOLEI W MAJĄTKU OSOBISTYM KAŻDEGO Z MAŁŻONKÓW POZOSTANĄ M.IN.:
DLACZEGO WARTO ROZWAŻYĆ SPORZĄDZENIE INTERCYZY?
Intercyza znosząca wspólność majątkową jest
popularnym rozwiązaniem wśród współczesnych par gdyż umożliwia ograniczenie odpowiedzialności za długi tylko do majątku małżonka będącego dłużnikiem. W warunkach wspólności ustawowej wierzyciel mógłby dochodzić swojej należności z majątku
wspólnego obojga małżonków, jeśli dłużnik zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka. Intercyza pozwala przedsiębiorcy zabezpieczyć swoją rodzinę przed negatywnymi konsekwencjami podejmowanych przez siebie decyzji
biznesowych.
Oczywiście zmiana ustroju w czasie trwania małżeństwa nie może ograniczyć odpowiedzialności małżonków za długi, powstałe przed wprowadzeniem tej zmiany.
Co więcej należy pamiętać, że małżonek może powoływać się względem
innych osób na umowę majątkową małżeńską, tylko gdy jej zawarcie oraz rodzaj były tym osobom wiadome. Oznacza to, że para ma obowiązek zawiadomienia kontrahentów o zawarciu małżeńskiej umowy majątkowej. Nie jest jednak wymagane by kontrahenci
znali treść umowy lub szczegółowy zakres rozszerzenia czy ograniczenia wspólności.
JAKIE SĄ WADY INTERCYZY?
Istnieje popularne przekonanie, że pary, które zdecydowały się na rozdzielność majątkową będą mieć problemy z uzyskaniem w
banku kredytu, zwłaszcza kredytu hipotecznego. Nie jest to jednak do końca zgodne z prawdą. Rozdzielność majątkowa może zarówno utrudnić jak i ułatwić małżonkom otrzymanie kredytu. Pary o pozytywnej historii kredytowej mogą łatwo uzyskać wyższy
kredyt ze względu na dobrą wspólną zdolność kredytową. Z drugiej strony jeśli jedno z małżonków ma złą historię kredytową a drugie wzorową rozdzielność majątkowa może okazać się przydatna. O kredyt może ubiegać się samodzielnie małżonek bardziej
wiarygodny dla banku.
Intercyza nie stanowi przeszkód dla uzyskania kredytu hipotecznego, jednak procedura ubiegania się o taki kredyt przez małżeństwo z rozdzielnością majątkową wiąże się z większą ilością formalności. Małżonkowie muszą
również zdecydować o podziale udziałów w nieruchomości.
Istnienie rozdzielności majątkowej wyłącza natomiast możliwość wspólnego rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych. Jeśli zarobki małżonków znacznie różnią się wysokością
może się to okazać sporym minusem. Przywilej preferencyjnego rozliczania PIT-ów zarezerwowany jest wyłącznie dla par ze wspólnością majątkową - nie wyklucza go natomiast ograniczenie wspólności małżeńskiej.
JAK I KIEDY SPORZĄDZIĆ
INTERCYZĘ?
Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżeńska umowa majątkowa jest ważna wyłącznie jeśli została zawarta w formie aktu notarialnego. Ta sama forma jest zarezerwowana dla wszelkich zmian w umowie. Sporządzenie
intercyzy będzie się więc wiązać z wizytą u notariusza i zapłatą taksy notarialnej. Oczywiście decyzję o wprowadzeniu rozdzielności majątkowej można zawsze cofnąć, również w drodze umowy.
Podpisanie intercyzy będzie tańsze jeśli para
zdecyduje się na ten krok jeszcze przed ślubem. Dla narzeczonych maksymalna stawka taksy notarialnej za małżeńską umowę majątkową wynosi 400 zł plus podatek VAT i podatek od czynności cywilnoprawnych – w sumie około 550 zł.
Zawarcie umowy
po ślubie może wiązać się ze znacznie wyższymi kosztami, ponieważ wysokość opłat uzależniona będzie od wysokości majątku wspólnego. Intercyza może wówczas wynieść nawet kilka tysięcy złotych.
